Bademcik ameliyatı (tonsillektomi) dünya genelinde yaş grubu fark etmeksizin en çok gerçekleştirilen operasyonlardan birisidir. Bademcikler, iltihaplandığı takdirde şişer ve bu durum, hastada yemek yeme ve hatta nefes alma sorununa neden olur. Bu şişlik, kendiliğinden ya da ilaç tedavisi ile iyileşebilir. Aksi halde hekim tarafından bademcik ameliyatı önerilir. Tonsillektomi ile birlikte hasta pek çok açıdan konfora kavuşur.
Kış aylarında bağışıklık sisteminin zayıflaması ile birlikte vücudumuz, bakteri ve virüslere karşı savaşmakta zorlanır. Dolayısıyla kaçınılmaz olarak bademcik semptomlarında da artış gözlemlenir. Çeşitli enfeksiyonlar ve soğuk algınlığı neticesinde bademcik iltihaplanması yaşayan hastalar, tonsillektomi sayesinde rahatsızlıklarından kurtulur.
Bademcik Nedir?
Bademcik anatomik açıdan dil kökünün arka tarafında konumlanan bir organdır. Tıbbi olarak tonsil olarak isimlendirilir. Bademciğin görevi vücuda giren mikropları toplamaktır. Özellikle erken çocukluk döneminde görevleri büyüktür, bununla birlikte yetişkinlerde bağışıklık sistemine yardımcı olsalar da fonksiyonları azalır. Bu durum çocuklarda bademcik şişmesinin daha yaygın görülmesine sebebiyet verir. Bilhassa 4 – 5 yaş aralığında sıklıkla meydana gelir.
Bademcikler, antikor ve lenfosit üretimi sağlayarak bağışıklık sistemini destekler. Dil kökünün iki tarafında konumlanan bademcikler, geniz bölgesi olarak da bilinen üst yutakta yer alır. Bademcik şişmesi yaşayan hastalar boğaz ağrısı, ateş, boyunun yan taraflarında ağrı, ağız kokusu, bademciklerde gözlemlenebilen sarı ya da beyaz lekeler ile birlikte halsizlik ve yorgunluk belirtilerine sahiptirler.
Bademcik Hangi Alan Bakıyor?
Bademcik, geniz bölgesinde yer alması nedeni ile kulak burun boğaz (KBB) bölümünün ilgi alanına girer. Bademcik iltihaplanması ve şişmesinden mustarip olanlar, hastanelerin kulak burun boğaz (KBB) uzmanlarına başvurmalıdır. Bazı durumlarda boğaz ağrısı, kulak problemlerinden kaynaklanır. Dolayısıyla kulak burun boğaz uzmanı, hastaya tanı koyabilecek ve akabinde tedavi edebilecek yetkinliğe sahiptir.
Hekim, öncelikli olarak hastanın tıbbi öyküsünü alır, daha sonra fiziksel olarak muayenesini gerçekleştirir. Gerekli test ve tahliller yapıldıktan sonra diğer bölümlerden yardım alınıp alınmayacağına hekim karar verir. Tedavi yöntemleri işe yaramıyor ise hastaya bademcik ameliyatı (tonsillektomi) önerilir. Her boğaz ağrısının bademcik iltihabı olmadığı unutulmamalıdır.
Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi) Nedir?
Bademcik ameliyatı (tonsillektomi) bademciğin iltihaplandığı durumlarda gerçekleştirilir. Özellikle sıklıkla bademciği şişen hastalarda bademcik, artık görevini yapamayacak düzeye geldiği için alınmalıdır. Aşağıdaki durumlarda doktor bademcik ameliyatına gerek görür:
- Boğaz ağrısı ve iltihaplanmasının sıklıkla tekrarlanmasında
- Bademciklerin yutma ve yutkunma güçlüğü yaratmasında
- Bademciklerin solunumu engelleyecek ölçüde büyümüş olduğu durumlarda
- Bademcik iltihabının ilerleyerek sinüzit ve orta kulak iltihabı gibi rahatsızlıklara yol açtığında
- Hasta yüksek sesli ve sık horladığında (uyku apnesinde)
- Bademcik kanserinde
Bademcik iltihaplanması, çocuk hastalarda daha yaygındır. Hastanın son 1 yıl içerisinde en az 6 – 7 kez bademcik iltihabından mustarip olması ameliyatı gerektirir. Sanılanın aksine bademciği alınan hastalar daha çabuk hasta olmaz. Vücutta bademcikler, bağışlık sisteminin sadece bir ögesidir. Onlar olmasa dahi başarılı şekilde vücut savunma mekanizması görevini yerine getirebilir.
Bademcik ameliyatı son derece yaygın ve rutin bir ameliyattır. Yine de her operasyonda olduğu gibi bazı komplikasyon risklerini içerir. Bademcik ameliyatı riskleri arasında enfeksiyon, kanama, şişme ve anestetik reaksiyon ter alır. Bademciklerin alınması ile birlikte takip eden günlerde hafif ağrı meydana gelebilir. Bu ağrı boyun, çene ya da kulaklarda hissedilir. Bu nedenle hasta, bolca dinlenmeli hekimin tavsiyesine bağlı olarak beslenmesine dikkat etmelidir.
Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi) Nasıl Yapılır?
Bademcik ameliyatı (tonsillektomi) hastaya genel anestezi yapılarak gerçekleştirilir. İşlem, steril bir ameliyathanede gerçekleştirilmelidir. Kulak burun boğazı cerrahı, anestezi uzmanı ile birlikte çalışır. Operasyon süresi yaklaşık olarak 30 dakikadır. Bununla birlikte genel anestezi uygulamaları ve hastanın uyutulması & ayılması eklendiğinde bu süre 1,5 saate dek çıkabilir. Bademcikler, ağzın içinden alınır. Deriye kesik atılmasına lüzum yoktur.
Bademcikler, cerrah tarafından kesilerek çıkartılır. Bu esnada meydana gelen kanama durdurulur. Tonsillektomi esnasında thermal welding, bisturi, radyo frekans ve koter gibi çok sayıda alet kullanılır. Gelişen teknolojiye bağlı olarak geliştirilen thermal welding, hekimin ısı enerjisini kullanarak operasyonu kontrol etmesinde büyük etkiye sahiptir. Aynı zamanda dokunun ameliyatın ardından iyileşmesini de hızlandırır.
Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi)
Boğaz ağrısı, viral enfeksiyonlar (soğuk algınlığı, grip, kızamık, suçiçeği, krup, herpangina, mono nükleoz vs.), bakteriyel enfeksiyonlar, sinüs ya da nazal geçiş yollarındaki enfeksiyonlar, alerjiler (küf, toz, polen, vb.), reflü, larenjit, entübasyon, kuru hava, cerrahi operasyonlar (tiroidektomi benzeri ameliyatlar boğaz ağrısına sebebiyet verebilir.) ve kanser gibi nedenlerle gerçekleşir. Bademcik iltihabı da bu sebepler arasında yer alır.
Bademcik ameliyatı (tonsillektomi) öncesinde hasta, en az iki hafta önce anti-inflamatuar özellikli ilaçları bırakmalıdır. Bu ilaçlar arasında ibuprofen, naproksen ve aspirin yer alır. Anti-inflamatuar ilaçlar, kanı sulandırır ve operasyon esnasında ve sonrasında kanama riskini arttırır. Aynı zamanda hasta, düzenli olarak başka ilaç ya da vitamin kullanıyorsa bunları da doktora bildirmelidir. Operasyon öncesinde hasta 24 saat boyunca bir şey yememeli ya da içmemelidir.
Hastanın aç olması, midesinin anestezi nedeni ile bulanma riskini de azaltacaktır. Tonsillektomi sonrasında hastanın bir yakını tarafından eve götürülmesi daha iyi olacaktır. Bununla birlikte bademcik ameliyatının ardından hasta, çabuk toparlanır. Okul ya da iş hayatına dönüş 5 ila 14 gün içerisinde hekim kararı ile gerçekleşebilir. İlk günlerde hasta, konuşurken kendisini yormamalı ve zorlamamalıdır.
Bademcik Ameliyatının (Tonsillektomi) Avantajları Nelerdir?
Bademcik ameliyatı (tonsillektomi) sürekli boğaz iltihaplanması yaşayan ya da yemek yeme ve solunum güçlü yaratacak boyuttaki vakalara uygulanır. Hastanın, kronik olarak bu sorunlar ile baş etmesi yaşam kalitesini düşürdüğü gibi sağlığını da kötü etkiler. Vücut bağışıklığının düşmesi, diğer hastalıkların da yaşanmasına çanak tutar. Bademcik şişmesi, son derece ağrılı bir süreci de beraberinde getirir.
Tüm bunlar incelendiğinde bademcik ameliyatının gerçekleştirilmesi, çok sayıda problemi çözümleyerek hastanın konforunu büyük oranda arttırır. Bazı durumlarda cerrah, uyku apnesini sonlandırmak üzere tonsillektomi uygular. Bu sayede hasta, uykusunda nefesinin kesilmesi ve horlama olması gibi sıkıntılardan kurtulur. Bademcik ameliyatı sayesinde hastanın yaşam konforu önemli ölçüde yükselir.
Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi) Sonrası Süreç
Bademcik ameliyatı (tonsillektomi) ardından hasta, tamamen uyanana dek odada bekletilir. Kanama belirtisi ya da solunum güçlüğü olduğu takdirde yeniden opere edilmesi gerekebilir. Çoğunlukla hastalar ilk 24 saati hastanede geçirdikten sonra taburcu olurlar. 3 yaşın altındaki hastalar, yeterli miktarda sıvı gıda alamayanlar, kronik hastalığı olanlar ya da bayılma nöbetleri geçirenler için bu süre hekim kararı ile artabilir.
Operasyon günü ve takip eden günde sadece sıvı gıdalar alınır. Ameliyattan yaklaşık 2 saat sonra sıvı alımı başlayabilir. İlerleyen günlerde patates püresi, makarna, pilav benzeri yumuşatılmış gıdalara geçilir. Hasta, 2 haftanın ardından bisküvi, ekmek kenarı ve cips benzeri sert gıdaları yiyecek hale gelir. Beslenme düzeni, hekim kararına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ameliyattan sonraki gün uzun olmaması ve çok sıcak ya da soğuk su kullanılmaması şartı ile duş alınabilir.
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/tonsillectomy/about/pac-20395141
{{translate('Yorumlar')}} ({{yorumsayisi}})