Kalp ve damar cerrahisinde el bileğinden anjiyo yapılarak hastaların kısa zamanda normal yaşantılarına dönmeleri amaçlanır. Açık kalp ameliyatı ya da benzeri bir işleme girilmeden, iyileşme süresi büyük oranda kısaltılarak hastanın konfor alanına ulaşması ve ameliyatın risk oranının olabildiğince düşürülmesi asıl hedeftir. İşlem sonrasında hastanın acı hissi yok denecek kadar azdır ve hastanede yatış bile yapılmaz.
Genelde anlık kalp krizlerinde görüntüleme amacıyla el bileği anjiyosu uygulanır, bunun yanında stent ya da balon atma işlemleri için de bu yöntem güvenle tercih edilir. Stent ya da balon kullanılarak hastanın kalbe giden damarlarından tıkalı olanın açılması hedeflenir. Elbette stent takılmasının akabinde çeşitli ilaç tedavileri ve kontrollerle anjiyo işleminin başarısına destek verilmelidir.
Tıbbi açıdan el bileği anjiyosu ilk kez 1989 yılında denenmiştir. Başarı kat edilmesiyle, balon ve stent konulu operasyonlara kasık damarına alternatif olarak el bileği de kullanım alanı buldu. Ancak tıbbi açıdan yeni kullanıma girmiş olması sebebiyle, her hastanede ya da klinikte uygulanmaz. El bileğinden anjiyo yapan doktorlar mutlaka teknik detaylara hakim olmalıdırlar.
El Bileğinden Anjiyo Nedir?
Radial Arter, tıp dilinde el bileğinden anjiyo yaparken kullanılan damarın adıdır. Nispeten daha görünür ve nettir. Halk arasında bu damara nabız da denir. Kasık ya da alternatif girişlere nazaran daha kolay müdahale edilebilir ve kanama durdurulabilir bir bölgede olduğundan, el bileği tercih edilir. Doktor, komplikasyonlar için daha kolay önlem alabilir ve hastanın fazla kilolarının olması bile bu bölgeye anjiyo yapmaya engel değildir.
Eskiden radiyal anjiyografi yerine tercih edilen kasık damarından görüntüleme sistemi, hastanın konforu ve iyileşme süreci yavaşlığı sebebiyle, yerini el bileğinden görüntüleme yöntemlerine bırakmıştır. Atardamarın yakınında herhangi bir sinir ucu ya da toplardamar bulunmadığından, Radial anjiyografi oldukça risksiz bir yöntemdir. Üstelik kasıktan girilen tedavilerde olduğu gibi hastaların cinsel performansları etkilenmez ya da damarın kapanması için üzerlerinde kum torbası bekletilmek zorunda kalmaz. Kasık operasyonuna bir artı olarak da el bileğinden yapılan anjiyo işlemi sonrası hastanın bir refakatçı gereği bulunmaz. Yemek, tuvalet gibi ihtiyaçlarını kolayca giderebilir.
El Bileğinden Anjiyo Hangi Alan Bakıyor?
El bileğinden anjiyo stent ya da balon atma işlemlerine, kalp ve damar cerrahisi bakar. Bunun yanında genel bağlamda kardiyoloji alanında da bu operasyon yapılması uygundur. Özel pek çok hastanede yaygın olarak kullanılan bu yöntem hem doktorlara hem de hastalara büyük bir kolaylık demektir. Gerek erken tanı gerekse acil müdahale adına pek çok kardiyolog bu işlemi hastasına, en az risk taşıdığı için önerecektir.
El Bileğinden Anjiyo Nasıl Yapılır?
Hastaların %99’u el bileğinden anjiyo için uygundur. İşlem öncesinde Allen testi olarak adlandırılan ve saniyeler süren acısız bir muayene yöntemi kullanılır. Doktor, bu yöntemle hastanın Radial Arterlerinden hangisinden giriş yapılabileceğine karar verir. Genelde sağ el bileği kullanılırken, bazı hastaların sağ el bileği anjiyo için uygun değildir. Böyle durumlarda sol elde, nabız olarak bilinen damara girilerek işlem gerçekleştirilebilir.
İşlem sırasında hastanın uyutulmasına gerek yoktur. Bileğe iğne ile lokal anestezi uygulanır. İlacın enjektesi anında hissedilen yanma, uyuşmayla son bulur. Bilekte sadece 3 toplu iğne başı kadar bir kesi izi bırakılacaktır. Hasta tüm ameliyat sürecinde bilinci açık bir şekilde doktorların müdahalesini izleyebilir.
Balon, stent ya da salt görüntüleme için olduğu fark edilmeden, bu yöntem rahatça uygulanabilir. İşlem sonunda giriş yapılan yer güzelce kapatılır ve bilekteki kanama hemen kontrol altına alınır. Operasyonun tamamlanması için çok kısa bir süreye ihtiyaç vardır. Açılan damarda sadece 7 dakika kadar kalınabilir, daha sonrası hasta için risk taşıyacaktır. Doktor bu sebeple dikkatli ve hızlı olmalıdır. Ameliyat sonrası hasta 2 saat kadar dinlendirilmelidir.
El Bileğinden Anjiyo Ameliyatı Riski
Ameliyatın ölüm riski yok denecek kadar azdır. Zaten tıp, bu işlemi bir ameliyat olarak değil, mikro cerrahi bir operasyon olarak algılar. Elbette konu kalp ve kalbe giden damar problemleri olduğundan, bir oranda risk her zaman vardır, yok sayılamaz. Ancak daha ağır geçmesi planlanan operasyonlara asla benzemez.
Balon ya da stent amacıyla anjiyo yapıldıysa hastanın bundan sonraki süreçte riski ameliyata göre daha fazla önem taşır. Hissedilen şikayetler sebebiyle erken tanı amaçlı yapılan el bileği anjiyosu tamamen risksizken, ani gelişen kalp krizi durumunda mecburi yapılan anjiyoda bir oranda risk oranının varlığından söz edilebilir. Bu risk, el bileğinde şişme gibi bir şekilde değil, salt komplikasyon benzeri bir biçimde karşımıza çıkacaktır.
El bileğinden anjiyo operasyonu ölüm riski %1 ya da %2 gibi düşük bir oranda seyreder. Zaten bu ölümlerin pek çoğu anjiyo yapılırken gelişen ve hastanın farklı bir rahatsızlığına konu komplikasyonla olacaktır.
El Bileğinden Anjiyo Sonrası İyileşme Süreci
El bileğinden anjiyo sonrası hasta kaldığı yerden yaşamsal faaliyetlerine dönebilir. Özellikle ameliyat o kadar kolaydır ki işlem sonrasında hastanede gece geçirilmesine bile gerek yoktur. Operasyon ardından 3 saat içinde hastanın taburcu işlemleri tamamlanabilir. Kendisini takip eden doktorun belirlediği rutinin dışına asla çıkmaması gerekir ve bundan sonraki beslenme rutininde köklü değişikler yapması yerindedir. Anjiyo işleminin, özellikle stent ya da balon için yapıldığı durumlarda hastanın kesinlikle alkol alması ve sigara kullanması yasaklanmalıdır.
Yoğun efor harcatan sportif etkinlikler denenmemeli, ancak rutin bir yürüyüş gibi uygulamalarla konfor alanına katkı sağlanmalıdır. Hasta, stent veya balon atma gibi bir işlemle konfor alanına döndürüldüyse, kan sulandırıcı içeren ilaç mutlaka doktor tarafından kendisine önerilecektir. Damarları ve kalbi besleyen yiyecekler beslenme rutinine dahil edilir ve stent takılmasının ardından hayvansal yağlar, tuzlu besinler ve fazla kiloya zemin hazırlayan yaşam standartları terk ettirilmelidir. Anjiyografi stent için yapıldıysa, sonraki süreçte hastaların duygusal devinimlerinde farklar görülebilir. Kalp konulu her operasyon, kişide bu tarz psikolojik etmenler bırakabilir, bu oldukça doğaldır.
El Bileğinden Anjiyo Avantajları
Diğer anjiyo operasyonlarına karşın el bileğinden yapılan anjiyo uygulamasının avantajlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Hasta ağrı sızı hissetmez.
- İşlem sonrasında hastanede yatışa ya da evde dinlenmeye gerek yoktur, operasyondan çıkılıp birkaç saat sonra normal iş hayatına dönülebilir.
- Ameliyat lokal anesteziyle yapılır.
- Kum torbası gibi bası uygulayan ve rahatsız edici damar kapama işlemlerine gerek duyulmaz
- Hasta vücudunda kesi izi bulunmaz.
- Hasta kendisine yapılan işlemleri izleyebilir.
- Ölüm riski yok denecek kadar azdır
- Daha güvenli ve daha pratik bir uygulamadır. Hastanın fazla kilolarının olması bile damara girilmesine engel değildir.
- Tuvalet, duş yemek benzeri gereksinmeleri karşılamak adına hastanın birine ihtiyacı bulunmaz.
Elbette içinde bulunulan duruma uygun seçilmesi gereken operasyonu, hastanın tıbbi öyküsünü takip eden doktorun seçip uygulaması daha yerinde olacaktır. Ancak el bileğinden anjiyo işlemleri hem tedavi olacak kişi hem de doktor adına oldukça komplikasyonsuz geçen operasyonlardır. Dolayısıyla eğer anjiyografi alanında tercih şansınız varsa, kasıktan anjiyo yerine kesinlikle Radial arter anjiyosu yaptırmayı seçebilirsiniz.
{{translate('Yorumlar')}} ({{yorumsayisi}})